KERSTMIS IN ZUID-LIMBURG
Een ezel en koekjes
---
24 December 2000 – ’s Ochtends
---
“Lieve help!” Geschrokken kijkt Lily naar de ezel, die voor haar voeten op de grond ligt. De grijze ezel die bij de kerststal hoort. Elk jaar staat hij trouw en bescheiden op de achtergrond in een hoek van de stal. Lily had hem wat nauwkeuriger willen bekijken en hem opgepakt. Maar opeens, ze weet niet hoe dat kon gebeuren, is hij uit haar vingers geglipt en op de bodem beland.
En daar ligt hij nu. Zonder hoofd. Dat ligt ernaast. Wat nu?
Lily kijkt om zich heen. Opa en oma zijn samen boodschappen doen in het volgende stadje. Oma had nog een hele lijst van dingen die ze nodig had en zodoende had opa de auto uit de garage gehaald. Ze hadden zelfs gevraagd of Lily nog een wens had. Maar ze had haar hoofd geschud, nee ze had niets nodig.
Had ik maar om lijm gevraagd, peinst ze nu. Om heel goede en sneldrogende lijm. Die ook nog onzichtbaar is.
Ze hoort hoe haar moeder vrolijk ‘jingle bells’ zingt. Zij is in de keuken en maakt het deeg voor de koekjes, die ze samen nog willen bakken. Oma heeft verschillende vormpjes, een ster, een dennenboom, een hartje, ja zelfs een engeltje. Koekjes in het deeg uitsteken, bakken en daarna versieren is echt heel leuk en hoort gewoon bij kerstmis, vindt Lily.
Maar nu staat haar hoofd niet naar koekjes. Ze bukt zich en pakt de twee delen van de ezel. Besluiteloos staat ze met het hoofd in de ene en de rest van de ezel in de andere hand.
Haar moeder kijkt om de deur en zegt: “Woe bliefste? Het deeg ligt op de tafel. Je mag het uitrollen en dan gaan we de koekjes uitsteken. De vormpjes liggen ook al klaar.”
Zonder woorden heft Lily beide handen en haar moeder zegt: “Oh!”
Dan horen ze de auto. Opa en oma zijn terug.
°°°°°
“Hopelijk zijn jullie nog niet begonnen met de koekjes,” is het eerste wat oma zegt wanneer ze binnenkomt. Ze zet haar boodschappentas op de keukenvloer en neemt er een papieren zakje uit. “Dit is voor jou, Lily. Ik móest het gewoon kopen. Hier!” Ze strekt haar hand uit naar Lily en is verrast wanneer haar kleindochter helemaal niet blij lijkt te zijn en met de handen op de rug voor haar blijft staan. “Wat heb je?” vraagt ze verbaasd.
“Kiek ins, oma.” Lily laat de twee delen van de ezel zien. “Het spijt me zo. Kunnen we dat lijmen? Het was een ongeluk.”
“Hebben we nog lijm?” vraagt oma met haar praktische aard aan haar man, die achter haar is binnengekomen. Ook hij draagt een boodschappentas die hij nu op de keukenvloer zet.
“Waarom?” wil hij weten.
Zwijgend laat Lily zien waarom lijm dringend nodig is.
“Och ja, natuurlijk heb ik lijm. Kom je mee naar ’t wirkes? Voordat we gingen heb ik de kachel gestookt, dus het is zeker nog behaaglijk warm.”
Lily haalt opgelucht adem. “Vinden jullie het niet erg?”
“Welnee, meisje,” zegt opa. En oma meent: “Scherven brengen geluk, dat weet toch iedereen.”
Opa pakt de twee delen van de ezel. Dan kijkt hij oma aan en beiden schieten in de lach. “Haha, ‘t Is mich get,” grinnikt opa en oma giechelt zelfs: “Joa, wat ee toeval och, hè.”
Ze geeft het papieren zakje aan Lily die verwonderd is, omdat haar grootouders zo’n pret hebben.
“Kiek dr ins in,” beveelt oma.
Lily opent het zakje, steekt haar hand erin en zegt: “Dat lijkt wel een uitsteekvormpje te zijn.”
Haar grootouders kijken haar vol afwachting aan en hebben blijkbaar veel plezier.
“Wat is het?” vraagt mam nieuwsgierig.
Lily houdt haar hand omhoog en nu schiet haar moeder ook in de lach.
Het is een ezeltje!
---
23 Jaar later – 24 December 2023 – ’s Ochtends
---
“Dat is onvergetelijk,” zegt Lily die herinneringen opgehaald heeft. Ze zitten met z’n drieën aan het ontbijt en lepelen een zachtgekookt eitje. “Sindsdien heeft de ezel van de kerststal voor mij een bijzondere betekenis. Ik ben natuurlijk blij met de complete stal, maar dat eenvoudige dier lijkt met mij te praten.”
“En wat zegt hij jou?” vraagt Emmy belangstellend.
“Oh, hij zegt heel veel. Hij lacht ook en heeft binnenpretjes.”
“Binnenpretjes?” Tim strooit wat zout op zijn eitje en kijkt zijn vrouw aan.
“Oooooh ja, hij is ondeugend en maakt grapjes, net als opa. Hij is trouw en bescheiden, hij houdt niet van poespas. Hij zegt dingen als ‘kink, don mèr gewoon, dan kump ’t good’ en ‘kom noa mich wenste mit get zits, ich help dich altied.’ Alsof ik opa hoor praten.” Lily haalt diep adem.
“Wat een mooie herinneringen heb jij,” vindt Emmy.
“Die heb ik inderdaad.” Lily zwijgt en denkt aan de vele mooie uren die ze met haar opa mocht beleven. En met oma natuurlijk ook.
“En natuurlijk praat de ezel ook omataal,” zegt ze daarom lachend.
“Hoe bedoel je?” wil Emmy weten.
“Nou, hij zegt bijvoorbeeld ‘Lily, kumpste mit mich keukskes bakke’ en dan doe ik dat.” Ze legt een hand op haar buik en voelt hoe de baby beweegt. “Volgens mij wil zij hier,” ze klopt zachtjes op haar buik, “meehelpen.”
“Zij?” vraagt Emmy.
“Ja, ik wist al meteen dat het een zij wordt. Ook zonder de echo. Dat is ee geveul, dat witste gewoon.”
Tim staat op, pakt de ezel van de kerststal en zet hem midden op tafel. Op de botervloot, naast de stroop, de jam en de hagelslag. “Ziezo, hier kan hij nog wat met jou praten,” zegt hij. “Emmy en ik gaan nu de koekjes bakken. De kinderen van de buren komen langs en willen helpen.”
“Ik doe mee,” protesteert Lily. “Maar eerst bel ik met oma en wens haar een zalig kerstfeest. Nu ze in het zorgcentrum is, is ze zeker heel blij met een praatje. En als dan de koekjes gebakken zijn wil ik een eindje wandelen.”
“Wat een plannen heb jij voor vandaag,” zegt Emmy. “Het is goed mogelijk dat jouw dag heel anders verloopt, wie weet.”
En Lily vermoedt dat haar vriendin weleens gelijk zou kunnen hebben.
Dat geveul, hè.
Wordt vervolgd…
---
(Meer over Lily vind je in de boeken ‘De Groene Deur’ en ‘Het Rode Bakhuis’, romans die in Zuid-Limburg spelen. Verkrijgbaar in de groene knoop in Mechelen, het winkeltje van Artidé in Partij, Harlekino en Primera in Gulpen, Kloosterboekwinkel te Wittem en in elke boekhandel. Online bij uitgeverij boekscout.nl en bol.com)
