Och, wat hubbe veur ’t mèr lestig mit dat plat, kalle geat nog mèr dan kump ‘t: sjrieve! Dat is dan wir gans andere kook, dan moste noch mieër loestere watse zeas. En dan wir truukleaze watse gesjrèëve hubs, klinkt dat dan wal ezoeë wieste dat bedoeld houts? Of hubse toch alwir d’r verkierde klank gesjrèëve?
Gangk d’r mèr ‘ns aansjtoa, zoeë wie die twieë lierlinge van ’t Sophianum en probeer dan mèr ‘ns oet te ligke dat os plat toch wal een echte taal is en neet ezoeë mèr get wat ver os bedach hubbe, of oet d’r doem gezoage hubbe.
’t Mekkeleke an plat sjrieve is eigelek daste neet drop hoefs te lette of ze ‘n d of ’n t mos sjrieve, of misjien zelfs dt bie d’r derde persoon inkelvoud want die grammatika vur os taal is nurges vasgelag, dus zigke de gelierde: dan is ’t och ging taal! Veadig!
En dan begint pas vur os ’t gemekkeleke: es ’t ging taal is, kin ich och niks verkiert doa en kin ich ’t ezoeë sjrieve wie ich dink dat ich ’t huur. En es ich ’t good gehuurt hub dan kin ich verkiert mit ’n t of mit ’n d sjrieve en iddereen sjprik ’t dan ’t zelfde oet.
Mèr d’r is natuurlek waal versjil in dat plat want loester mèr ‘ns noa ’t Mestreeechs, dat is veul langer en breiër dan ’t plat wat vur hie in ’t heuvelland kalle. Mèr ja, versjil mot d’r zieë en dorrum hubbe vur och vief sjterre in ’t landsjap en die hubbe doa langs de Moas mèr ing ster. Dovur zigke ze waal how pin en bedoele doe mos volhotte en es veur d’r pin drin houwe dan zunt vur veadig mit ’t werrek, kloar, dan hubbe veur sjiech! En kinne noa hèèm!
Mèr dat versjil hubbe vur och al hie bie os, pak mèr in Ieëpe, doa tille ze al gans angersj, woeë zouwe ze dat gelierd hubbe? Op de leger sjoeël, op de iesjte klas want ze beginne al mit tswei es ze twieë bedoele en bie vief is ’t al hielemoal de verkierde kant oet gegange en zigke ze voof! En este ‘ne kilometer wieër wandels, weate ze al neet mieë wat voof is mèr vroage ze dich: bedoelste vunnef?
Zoeë merkste dat os taal per kilometer ezoeë mèr kint verendere, vief weat voof en danoa is ’t inins vunnef. Eigelek is dat ’n goo eigensjap van os taal, zouwe vur die van de Noren aafgekeake hubbe? Die maake zich och neet zoeë druk doa drum en hubbe och ging vaste taal mèr kalle allemoal ’n ander dialek, van eige durrep of van hunne eige sjtrieëk. Ze maake doa och gean probleem va want ze versjtund zich geweun onderèè, behalve misjien ’n inkel woad, mèr ja, es dat alles is in ’t leave dan gèèste doa toch ging ruzie uvver maake en dorrum sjleet ich aaf mit:
Es ich in Ingeland bin, kal ich Ingelsj
In Frankriek kal ich Frans
Uvver de grens i Vols doa kal ich Dutsj
Mèr tref ich die Bruj va Vols bie Roda
Dan kal iesj Völser plat
En ze versjtund miesj! Misjien zare ze ’t jet angesj, mèr ze versjtund miesj waal,
Zoejaar i Booches, op gen Berg of i Voelender,
Misjien zigke ze ’t get andersj, mèr ze versjtund mich waal!
Mèr in Ingeland, Frankriek, Dutsjland, Vols, Booches, op gen Berg of i Voelender, ze versjtund mich allemoal!
Want ich kal mieng eige taal, ich kal mieng eige Gulper plat,
Os wereldtaal!
Jantje
Foto's:
1. Dat is d'r Bertus, dea sjteat normaal hie bie Jantje op de toafel mit zieng vrouw en zien deere en hat och noch 'n eige orkes bie sich.
2. Jantje op de foto. Wat kalt Jantje als wereldtaal?
