Grotwoning
Tegenwoordig is ‘duurzaam’ een begrip dat net zo bij een woning hoort als ‘dak’ en ‘voordeur’. Duurzaam wonen is een must als je méé wilt in de vaart der volkeren. Woningen horen eigenlijk ‘van het gas af’ te zijn, vol te liggen met zonnepanelen, een warmtewisselaar te hebben en stroom te betrekken uit een windmolenpark. Om maar eens wat zijstraten te noemen. Dat soort modernistische eisen werd niet eens zo héél lang geleden nog in de hoek gezet van de milieufreaks uit het alternatieve circuit, die zo nodig primitief moesten doen. Naarmate op wereldniveau rampscenario’s rond opwarming van de aarde, milieuvervuiling, grondstof-schaarste, verkwisting en overbevolking steeds meer de agenda’s van de toekomst gingen bepalen en de klimaatdiscussie harder doorklonk tot in de huiskamers, werd het onderwerp steeds normaler onderdeel van ons beeld van die toekomst. Er kwam het besef dat we in de manier waarop we onze omgeving en ons leven vorm geven drastisch moesten omgooien. Maar we werden niet warm of koud van de berichten dat die omschakeling te langzaam gaat en dat we, bijgevolg, de milieudoelen die we ons wereldwijd gesteld hebben, op geen stukken na halen. Het feit dat in Groningen huizen door de gaswinning in elkaar vielen versnelde in de rest van ’t land nog steeds niet de aandrang om eens echt wat meer haast te maken met dat loskoppelen van ’t gas. Pas toen vriend Poetin besloot Oekraïne binnen te vallen ten koste van ontstellend veel doden en ellende, konden we ons getreuzel met gas niet meer permitteren. We zijn afhankelijk van ’t gas van die vent en we betalen daar miljarden voor, waarmee we direct de bommen financieren, die hij op Kiev en de rest van zijn buurland smijt. Nu is er dus wat meer haast met ‘van ’t gas af gaan’. Maar ik blijf desondanks bang dat we het ontsporen van het opwarmingsproces niet meer tegenhouden. Nu is mijn sjattepoemel laatst begonnen met een serie op de lokale televisie: ‘Mergelsporen’, verhalen uit ’t Mergelland. Daarbij is ie laatst in een paar grotwoningen bij Geulhem geweest. Hij vertelde dat, als je er binnenkomt, je zó honderd of nog veel meer jaren terugspringt in de tijd. In de oude woningen is alles primitief, maar…. er is een constante temperatuur, zomer en winter, waar je niks aan hoeft te doen als een dikke trui aantrekken. De thermostaat op 12 graden is niet overdadig, maar ’t schijnt te wennen. Volgens een bewoner van een hypermoderne grotwoning daar, van alle gemakken voorzien, volledig energieneutraal. Ik kreeg een lumineus idee. Misschien moeten we hier in ’t Mergelland niet richting toekomst denken voor de klimaatoplossingen. Als we juist terugkeren naar die blokbrekerhuisjes van vroeger kunnen we niet alleen in Geulhem héél veel mensen in grotwoningen kwijt. In Valkenburg nog veel meer. Wat zeg ik? We hebben een heel Mergelland. We maken van de Enci- en Nekamigroeves energievrije flatbuurten en Vinexwijken. Mijn sjattepoemel vond ’t niks. Gek. Dat wordt een nieuwe toeristische attractie. Kost niks, scheelt gas. En bommen op Kiev.
